Ιερός Ναός του Σωτήρος Χριστού
Είναι κτισμένος σε μία πλαγιά βορειοδυτικά του χωριού τής Σκοτίνας Ολύμπου, σε απόσταση περί των 200 μέτρων, στην τοποθεσία, Κότρες,, όπου σώζονται ερείπια παλαιότερου οικισμού.
Σε επιγραφή πάνω από την πρόθεση αναφέρεται το έτος κτήσης του, το 1618.
,,ΑΝΕΓΕΡΘΗ Κ(ΑΙ) ΑΝΕCΤΟΡΙΘΗ Ο ΘΗΟC K(AI)
ΠΑΝCEΠΤΟC / NAOC TOV K(VPIO)V K(AI)
Θ(ΕΟ)V KAI C(Ω)T(Η)ΡΟC IM(ΩΝ) Ι(ΗCO)V
X(ΡΙCTO)V ΔΙΑ ΕΞΩΔΟV K(AI) C(V)ΝΔΡΟΜΗC
ΔΗΜΗΤΡΙΟV IEΡΕΟC ΕΠΙ ΕΤΟVC ζ Ρ Κ ΣΤ.,, Τούτη τη χρονιά πραγματοποιήθηκε
η αγιογράφηση μόνο του Ιερού.
Είναι ένας μονοχώρος ναός με νάρθηκα.
Τα πενιχρά υλικά, ντόπιες πέτρες και ξυλεία,
καθώς και οι λασπόκτιστοι τοίχοι με την ξύλινη στέγη του δίνουν ταπεινή όψη εξωτερικά σε αντίθεση με τον αξιολογότατο στοιχείο των τοιχογραφιών του εσωτερικού χώρου.
Η προσεγμένη σχεδίαση και η άριστη ποιότητα των χρωμάτων τον καθιστούν ανεκτίμητο θησαυρό τόσο από αρχαιολογικής άποψης όσο και από θρησκευτική ς αξίας και υπεροχής. Η αγιογράφηση του κυρίως Ναού ολοκληρώθηκε μετά από εννέα χρόνια, δηλαδή το 1627, όπως μα πληροφορεί μία επιγραφή πάνω από την βορινή πόρτα εισόδου.,, ΑΝΕΣΤΩΡΙΘΗ Ο ΘΕΙΟC K(AI) ΠΑΝCΕΠΤΟC NAOC TOV K(VPIO)V K(AI) Θ(ΕΟ)V K(AI) C(ΩΤΗ)Ρ(Ο)C HΜ(Ω)Ν Ι(ΗCO)V X(PICTO)V ΕΠΙ ΕΤΟVC ζ Ρ Λ Ε / ΔΙΑ CYNΔΡΩΜΙC CΘΑΙ ΚΟΠΟV K(AI) EΞΟΔΟV T(OV) TIMIOTAT(OV) K(AI) EVΛΑΒΕ-
CTAT(OV) IEΡΕ(ΟC) KVP ΠΠ.
Αργότερα αγιογραφήθηκε ο νάρθηκας, όπως μας πληροφορεί αχρονολόγητη επιγραφή, ως ΔΕΙCIC ΤΩΝ ΔΟVΛΟΝ ΤΟV Θ(ΕΟ)V NIKTAPIOV
MONAXOV ETOVC (…)
Γνωρίζουμε ότι η ενορία της Παναγίας της παλαιάς Σκοτινας φρόντιζε για συντήρηση της όπως συμπεραίνουμε από τα βιβλία εσόδων, εξόδων της Παναγίας.
Ιουλ 1926 επιδιόρθωση του Χριστού.
26/11/1927 επιδιόρθωση του Χριστού 35 δρχ.
14/6/38 επιδιόρθωση της εκκλησίας του Χριστού που κόστισε 300 δρχ.
Ο Ναός πανηγυρίζει την Πέμπτη της Αναλήψεως. Σήμερα θεωρείται διατηρητέο μνημείο, από την 9η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
.Πηγή άντλησης πληροφοριών, περί των επιγραφών είναι,, ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΙ ΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΕΡΙΑ,, ΘΑΝΑΣΗΣ ΠΑΠΑΖΩΤΟΣ αποτέλεσμα της συνεργασίας της ΝΕΛΕ ΠΙΕΡΊΑΣ και του αρχαιολογικού τομέα του Αριστοτελείου Παν/μιου Θεσ/νικης
σελ.66-67.ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΛΕ ΠΙΕΡΙΑΣ.
Από τα βιβλία εσόδων, εξόδων της εκκλησίας, μετά από παράκληση μου, προς την εκκλησιαστική επιτροπή, επί επιτροπείας Ιω. Καλαμαρα, (Δημ. Βαγγελάκος, Δημ. Οικονόμου, Αντ. Κουκουσάς, Δημ. Μαρνέλας), νομίζω το 1996, σημείωσα κάποιες πληροφορίες και φωτογράφισα μερικές ενδιαφέρουσες σελίδες.
Apostolis Ganotis
