Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το προεδρικό διάταγμα «Χαρακτηρισμός της χερσαίας και υδάτινης περιοχής του Όρους Ολύμπου ως Εθνικού Πάρκου, οριοθέτηση και καθορισμός ζωνών προστασίας αυτού, χρήσεων γης, όρων και επιτρεπομένων δραστηριοτήτων».
Σκοπός του π.δ. είναι η προστασία, διατήρηση και διαχείριση της φύσης και του τοπίου ως φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και πολύτιμου φυσικού πόρου σε χερσαία και υδάτινα τμήματα της περιοχής του όρους Όλυμπος, που διακρίνονται για τη μεγάλη βιολογική, οικολογική, ιστορική, αισθητική, επιστημονική, γεωμορφολογική και παιδαγωγική τους αξία, με το χαρακτηρισμό της περιοχής ως Εθνικού Πάρκου.
Ειδικότερα, επιδιώκεται η διατήρηση και διαχείριση των σπανίων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας που απαντώνται στη συγκεκριμένη περιοχή και η θεσμοθέτηση διαδικασιών και μέτρων για την εξασφάλιση της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης στο πλαίσιο της αειφόρου διαχείρισης της περιοχής.
Χαρακτηρισμός και οριοθέτηση ζωνών προστασίας
Εντός του Εθνικού Πάρκου οριοθετούνται και χαρακτηρίζονται:
Ζώνη Α’ – Περιοχή Προστασίας της Φύσης
Ζώνη Β’ – Περιοχή Προστασίας της Φύσης
Ζώνη Γ’ – Περιοχή του Εθνικού Πάρκου, εκτός των ως άνω Ζωνών Α’ και Β’.
Επιπλέον, εκτός του Εθνικού Πάρκου οριοθετείται περιοχή ως Περιφερειακή Ζώνη (Ζώνη Δ’), που βρίσκεται στην εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών προ του 1923 και κάτω των 2.000 κατοίκων περιοχή του Δήμου Ελασσόνας του Νομού Λάρισας (τα ακριβή όρια του Εθνικού Πάρκου και των ζωνών προστασίας φαίνονται στο χάρτη που συνοδεύει το π.δ.).
Διοίκηση -Διαχείριση Περιοχής
Η διοίκηση και διαχείριση του Εθνικού Πάρκου ανήκει στο Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, με έδρα το Λιτόχωρο του Νομού Πιερίας. Οι αρμοδιότητες του Φορέα Διαχείρισης είναι αυτές που ορίζονται στα άρθρα 4 και 6 του ν. 4519/2018, όπως ισχύει και έχουν πεδίο εφαρμογής το σύνολο της έκτασης του Εθνικού Πάρκου και της Περιφερειακής Ζώνης.
Τι επιτρέπεται σε κάθε Ζώνη
Εντός της Ζώνη Α επιτρέπεται:
Η επιστημονική έρευνα των φυσικών οικοσυστημάτων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας
Η εκτέλεση εργασιών που κρίνονται απολύτως αναγκαίες για τη μη αλλοίωση εκείνων των χαρακτηριστικών που διασφαλίζουν τη διατήρηση των προστατευτέων αντικειμένων, ειδών ή οικοτόπων μετά από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
Η συντήρηση, βελτίωση και λειτουργία του Ευρωπαϊκού Ορειβατικού Μονοπατιού Ε4, του Εθνικού Μονοπατιού 02 και του συνόλου των υφιστάμενων μονοπατιών, καθώς και η ημερήσια κυκλοφορία επισκεπτών σε αυτά, σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους που περιλαμβάνονται στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.
Η πρόσβαση, μετακίνηση και διανυκτέρευση του προσωπικού των δασικών υπηρεσιών, της θηροφυλακής και του Φορέα Διαχείρισης, που εκτελεί καθήκοντα προστασίας, φύλαξης και διαχείρισης στη Ζώνη Α’.
Εντός της Ζώνη Β, επιπλέον των αναφερομένων στην Ζώνη Α’, επιτρέπονται:
Η εκτέλεση έργων προστασίας, συντήρησης, ανάδειξης και ανασκαφών στους ιστορικούς και αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.
Η επίσκεψη και ξενάγηση επισκεπτών σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία καθώς και η διοργάνωση οικοτουριστικών δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης και της οργανωμένης (ομαδικής) επίσκεψης, με σκοπό την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την παρατήρηση της φύσης, την αναρρίχηση, την ορειβασία, το ορειβατικό σκι και την άθληση (όπως μαραθώνιοι, αεροαθλήματα χωρίς κινητήρα ή μηχανικά μέρη – αλεξίπτωτο βουνού, αιωρόπτερο κ.ά.), εκτός των οχλουσών δραστηριοτήτων, όπως σκι από ελικόπτερο (heliskiing), αθλητισμού με τροχοφόρα, ιπποδρομιών, καθώς και όσων ειδικές έρευνες ή μελέτες δείξουν ότι λόγω μαζικότητας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον του Εθνικού Πάρκου Ολύμπου.
Η κατασκευή, εγκατάσταση, συντήρηση και λειτουργία υποδομών (π.χ. παρατηρητήρια, πινακίδες και οριοσήματα, επιστημονικός εξοπλισμός και υποδομές φύλαξης και προστασίας από φυσικές καταστροφές, υποδομές ξεκούρασης επισκεπτών, ξύλινα ή πέτρινα καθίσματα, στέγαστρα, βρύσες) από φυσικά υλικά που συνάδουν με το φυσικό περιβάλλον της περιοχής, η συντήρηση, βελτίωση και λειτουργία των υφιστάμενων ορειβατικών καταφυγίων καθώς και η χάραξη, βελτίωση και σήμανση μονοπατιών για την οργάνωση των επιτρεπομένων στο π.δ. δραστηριοτήτων.
Η κυκλοφορία και στάθμευση τροχοφόρων μόνο στις υφιστάμενες οδούς προσπέλασης συμπεριλαμβανομένων των δασικών δρόμων. Είναι δυνατή η απαγόρευση κυκλοφορίας οχημάτων και ατόμων, σε τμήματα του οδικού δικτύου για λόγους προστασίας της άγριας πανίδας, της αυτοφυούς χλωρίδας και των βιοτόπων τους, τη διευκόλυνση της φύλαξης της περιοχής (τοποθέτηση μπαρών, πινακίδων κ.ά.) και για λόγους πυροπροστασίας ή προστασίας από φυσικές καταστροφές. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας ρυθμίζεται με απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μετά από εισήγηση των οικείων δασικών υπηρεσιών και κατόπιν σχετικής γνωμοδότησης του Φορέα Διαχείρισης, στην οποία θα καθορίζονται ο χρόνος και ο χώρος της απαγόρευσης, οι τυχόν εξαιρέσεις, καθώς και όλα τα τεχνικά έργα και μέσα που απαιτούνται για την υλοποίησή της. Η κίνηση τροχοφόρων εκτός του υφιστάμενου οδικού δικτύου επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης (π.χ. πυρκαγιά, μεταφορά τραυματιών ή ασθενών) και για τις ανάγκες φύλαξης της περιοχής.
Τα ειδικά δασοτεχνικά έργα με σκοπό την προστασία, διατήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη των οικοσυστημάτων, κατόπιν εγκρίσεως σχετικής μελέτης από την αρμόδια δασική Υπηρεσία, μετά από έκφραση γνώμης του Φορέα Διαχείρισης και σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Η διαχείριση των δασών και δασικών εκτάσεων εκτελείται μετά από σχετική διαχειριστική μελέτη, η οποία θα περιέχει ιδιαίτερη αναφορά στα προστατευτέα αντικείμενα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, κατόπιν εγκρίσεως από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία και ενημέρωση του Φορέα Διαχείρισης. Σε περίπτωση που η διαχειριστική μελέτη προβλέπει την διενέργεια αποψιλωτικών υλοτομιών απαιτείται σύμφωνη γνώμη του Φορέα πριν από την έγκρισή της.
Έργα συντήρησης του υφιστάμενου οδικού δικτύου, συμπεριλαμβανομένων των δασικών δρόμων και έργα συντήρησης μονοπατιών, μετά από γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
Εντός της Ζώνης Γ, επιπλέον των αναφερομένων στις Ζώνες Α’ και Β’, επιτρέπονται:
Η κατασκευή, εγκατάσταση και λειτουργία υποδομών (ορειβατικά καταφύγια, παρατηρητήρια, πινακίδες και οριοσήματα, επιστημονικός εξοπλισμός και υποδομές φύλαξης και προστασίας από φυσικές καταστροφές, υποδομές ξεκούρασης επισκεπτών, ξύλινα ή πέτρινα καθίσματα, στέγαστρα, βρύσες κ.ά.), η συντήρηση του αναβατήρα και η χάραξη, βελτίωση και σήμανση μονοπατιών για την οργάνωση των επιτρεπομένων στο παρόν δραστηριοτήτων.
Τα έργα δασοπροστασίας και η διαχείριση των δασών και δασικών εκτάσεων. Τα παραπάνω έργα εκτελούνται μετά από σχετική διαχειριστική μελέτη, σύμφωνα με
τις κείμενες διατάξεις, κατόπιν εγκρίσεως από την καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία και μετά από γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης.
Η άσκηση της μελισσοκομίας.
Η ελεύθερη βόσκηση σε εκτατική μορφή. Οι περιοχές, η βοσκοϊκανότητα κατά είδος, ο αριθμός και το είδος των ζώων, η περίοδος βόσκησης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την άσκηση της δραστηριότητας ρυθμίζονται και εξειδικεύονται από το Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής. Η βόσκηση ρυθμίζεται με Ειδική Λιβαδοπονική Μελέτη ή Σχέδιο Βόσκησης σε εφαρμογή του ν. 4351/2015 (Α’ 164), που λαμβάνει υπόψη την βοσκοϊκανότητα και την διατήρηση της βιοποικιλότητας. Για την εξυπηρέτηση της δραστηριότητας επιτρέπεται η κατασκευή και χρήση σχετικών με την συγκεκριμένη χρήση υποδομών εξυπηρέτησης, όπως εγκαταστάσεις ζώων, ποτίστρες ζώων και μικρές ομβροδεξαμενές, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4056/2012 (Α’ 52) και με έγκριση της καθ’ ύλην αρμόδιας υπηρεσίας, μετά και από γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης.
Η γεωργική και δενδροκομική δραστηριότητα στις νόμιμα καλλιεργούμενες εκτάσεις, η οποία ασκείται σύμφωνα με τα πρότυπα και τις απαιτήσεις της πολλαπλής συμμόρφωσης, όπως αυτές περιγράφονται στην υπ’ αρ. 1791/74062/2-7-2015 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Β’ 1468).
Η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, οι δράσεις εκσυγχρονισμού της γεωργικής δραστηριότητας (προς την κατεύθυνση της εφαρμογής της γεωργίας μειωμένων εισροών και των βελτιωμένων καλλιεργητικών φιλοπεριβαλλοντικών πρακτικών που συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, στη διατήρηση και ενίσχυση υφιστάμενων φυτοφρακτών και στην προστασία του τοπίου), καθώς και η εφαρμογή βιολογικής γεωργίας, η συμμετοχή σε συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης καθώς και σε γεωργοπεριβαλλοντικές δράσεις.
Η υλοτομία, συγκέντρωση και μεταφορά τεχνικής ξυλείας, καυσόξυλων και η συλλογή βοτάνων από δημόσια και μη δάση και δασικές εκτάσεις, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής και τα σχετικά διαχειριστικά σχέδια των δασικών υπηρεσιών και των ισχυουσών δασικών αστυνομικών διατάξεων (ΔΑΔ).
Η κατασκευή, βελτίωση, αποκατάσταση, συντήρηση και ο εκσυγχρονισμός των λειτουργικών υποδομών και δικτύων καθώς και των έργων που εξυπηρετούν επιτρεπόμενες από το παρόν δραστηριότητες, μετά από έγκριση των αρμοδίων υπηρεσιών και μετά από γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης.
Η επισκευή και αναστήλωση-αποκατάσταση ερειπωμένων κτισμάτων και η αποκατάσταση στοιχείων του αγροτικού τοπίου (κρήνες, λιθόστρωτα, γέφυρες, κ.λπ.) αντιπροσωπευτικών της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής ύστερα από γνώμη του Συμβουλίου Αρχιτεκτονικής (ΣΑ) του ν. 4495/2017 (Α’ 167).
Η πώληση τοπικών προϊόντων σε συγκεκριμένους υπαίθριους ή και στεγασμένους χώρους, όπως ορίζεται στο Σχέδιο Διαχείρισης της περιοχής.
Η θήρα, μετά από έκδοση απόφασης από την αρμόδια υπηρεσία και γνώμη του Φορέα Διαχείρισης κατόπιν ειδικής μελέτης που θα προσδιορίζει τα θηρεύσιμα είδη, την κάρπωση και την κατά χώρο και χρόνο άσκηση της δραστηριότητας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις έναντι των οποίων μπορούν να τίθενται και αυστηρότεροι περιορισμοί.
Η συντήρηση, ο εκσυγχρονισμός και η αξιοποίηση των υφιστάμενων έργων υδατικών πόρων.
Εντός των ορίων της Ζώνης Δ’, για τις επιτρεπόμενες δραστηριότητες, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ζητείται η γνώμη του Φορέα Διαχείρισης.
Διαβάστε το σχετικό αρχείο που ακολουθεί.