Τέλος το «περίμενε» σε συνταξιούχους
Στην εκκαθάριση όλων των εκκρεμών επικουρικών συντάξεων και εφάπαξ προχωράει ο ΕΦΚΑ μέχρι τον Μάρτιο του 2023. Σύμφωνα με πληροφορίες του Dnews τις επόμενες εβδομάδες θα ολοκληρωθεί η μεταφορά 200 εισηγητών από την έκδοση κύριων συντάξεων στην έκδοση επικουρικών συντάξεων.
Υπολογίζεται ότι περίπου 300 εισηγητές θα ασχολούνται αποκλειστικά με την έκδοση επικουρικών συντάξεων, έναντι 100 που είναι σήμερα.
Για την ταχύτερη έκδοση των επικουρικών συντάξεων, στο σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας είναι και η θεσμοθέτηση της δυνατότητας έκδοσής τους από τους πιστοποιημένους λογιστές φοροτεχνικούς και δικηγόρους, οι οποίοι ήδη απασχολούνται με την έκδοση κύριων συντάξεων.
Ο e-ΕΦΚΑ για την ταχύτερη απονομή συντάξεων και εφάπαξ προχωράει μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του (https://www.efka.gov.gr) στην παράλληλη έκδοση της κύριας σύνταξης μαζί με την επικουρική και το εφάπαξ.
Ο σχεδιασμός αφορά στην εκκαθάριση περισσότερων από 126.700 εκκρεμών αιτήσεων επικουρικής σύνταξης έως το τέλος Μαρτίου 2023 και 13.724 εφάπαξ έως το τέλος του έτους.
Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη για την καταβολή των ληξιπρόθεσμων επικουρικών συντάξεων θα απαιτηθούν μερικοί μήνες, μετά την ολοκλήρωση της απόδοσης των κύριων συντάξεων.
Η εξάλειψη του στοκ των ληξιπρόθεσμων αιτήσεων που ξεπερνούν τις 98.800, σύμφωνα με τα στοιχεία Ιουνίου, θα ξεκινήσει εντός Σεπτεμβρίου και η πρώτη σημαντική αποκλιμάκωση θα φανεί προς το τέλος του τρέχοντος έτους με στόχο έως το τέλος Μαρτίου – Απριλίου 2023 να έχει δοθεί η πλειοψηφία των επικουρικών συντάξεων.
Όπως αναφέρουν από τον e-ΕΦΚΑ, υπάρχουν πολύ δύσκολες περιπτώσεις, με διαδοχική και παράλληλη απασχόληση σε διαφορετικά ταμεία, κυρίως αυτοαπασχολούμενων (πχ νομικών, μηχανικών κλπ) που παραμένουν σε εκκρεμότητα από το 2015-2016.
Για τις νέες αιτήσεις θα τηρηθεί η διαδικασία fast track, που προβλέπει την καταβολή της επικουρικής σύνταξης σε διάστημα τριών μηνών αμέσως μετά την έκδοση της κύριας σύνταξης. Γεγονός που σημαίνει ότι οι νέοι συνταξιούχοι θα λαμβάνουν, εφόσον ο στόχος επιτευχθεί, κύρια και επικουρική σύνταξη το αργότερο μέσα σε 6 μήνες.
Το «πράσινο» κτίριο στην οδό Κηφισίας θα μετατραπεί σε στρατηγείο για την έκδοση των επικουρικών συντάξεων, προκειμένου να ομαδοποιηθούν οι περιπτώσεις, να διαπιστωθούν και να λυθούν τα προβλήματα, και να τρέξουν τα δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα. Να σημειωθεί εδώ ότι για την έκδοση της επικουρικής σύνταξης ισχύει ως ανελαστικός κανόνας η προηγούμενη έκδοση της κύριας σύνταξης.
Συνεπώς, με τον μηδενισμό ή έστω τη δραστικότατη μείωση των ληξιπρόθεσμων αιτήσεων για τη λήψη κύριας σύνταξης θα τρέξουν και οι διαδικασίες έκδοσης των επικουρικών.
Οι αιτήσεις για τη λήψη επικουρικής σύνταξη γίνονται πλέον μόνο ψηφιακά, μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του e- ΕΦΚΑ.
Επιπλέον, βάσει της πρόσφατης νομοθετικής παρέμβασης του υπουργείου Εργασίας, η διαδικασία fast track έκδοσης συντάξεων ισχύει και για τις επικουρικές συντάξει. Η πλειονότητα των δικαιολογητικών θα αντλείται μέσω διαλειτουργικότητας με το μητρώο πολιτών και άλλους φορείς του δημόσιου τομέα.
Έτσι, ένας ασφαλισμένος θα μπορεί να υποβάλλει ηλεκτρονικά αίτημα για κύρια σύνταξη και την ίδια ημέρα να υποβάλλει και αίτημα για επικουρική σύνταξη λόγω γήρατος μέσω της ίδιας ηλεκτρονικής υπηρεσίας.
Εκκρεμείς επικουρικές συντάξεις
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΕΦΚΑ, στο τέλος Ιουνίου 2022 υπήρχαν 126.719 εκκρεμείς αιτήσεις για τη λήψη επικουρικής σύνταξης, εκ των οποίων οι 98.887 ήταν ληξιπρόθεσμες, με το εκτιμώμενο κόστος τους να είναι της τάξης των 177,19 εκατ. ευρώ. Συνολικά το κόστος για την καταβολή των επικουρικών συντάξεων ανέρχεται σε 227,067 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του επικουρικού ταμείου η μέση επικουρική μικτή σύνταξη ανέρχεται σε 290,84 ευρώ και το καθαρό ποσό σε 195,12 ευρώ.
Από αυτές τις αιτήσεις, οι 39.087 αφορούσαν το Δημόσιο (30.394 ληξιπρόθεσμες αιτήσεις). Οι αιτήσεις για τον υπόλοιπο ιδιωτικό τομέα και τους αυτοαπασχολούμενους είναι 87.632 (68.493 ληξιπρόθεσμες).
Σύμφωνα με τα στοιχεία των διευθύνσεων του ΕΤΕΑΕΠ:
Στο επικουρικό του τ. ΙΚΑ οι εκκρεμότητες ανέρχονται σε 66.323, εκ των οποίων οι 49.841 ληξιπρόθεσμες.
Στο επικουρικό των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ (τ.ΤΕΑΠ ΟΤΕ, τ.ΕΛΤΑ, τ.ΔΕΗ, τ.ΕΡΤ-Τουρισμού, τ.ΕΤΒΑ) έχουν υποβληθεί 6.810 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 6.229 είναι ληξιπρόθεσμες.
Στο επικουρικό των τομέων Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ), Συμβολαιογράφων (ΤΑΣ) και Δικηγόρων (ΤΕΑΔ) του Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του τ. ΕΤΑΑ εκκρεμούν 5.418 αιτήματα για την έκδοση επικουρικής σύνταξης εκ των οποίων 4.727 ληξιπρόθεσμες.
Στο επικουρικό του ΝΑΤ (ναυτικοί) εκκρεμούν 3.583 αιτήσεις εκ των οποίων 3.087 ληξιπρόθεσμες.
Στο επικουρικό των υπαλλήλων εμπορικών καταστημάτων οι αιτήσεις ανέρχονται σε 2.475, εκ των οποίων οι 2.050 είναι ληξιπρόθεσμες.
Στο επικουρικό του τέως Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Εκπαιδευτικών Ιδιωτικής Γενικής Εκπαίδευσης (ΤΕΑΕΙΓΕ), του τέως Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ανώνυμων Εταιρειών Οινοποιίας Ζυθοποιίας και Οινοπνευματοποιίας (ΤΕΑΠΟΖΟ), του τέως Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Χημικών (τ. ΤΕΑΧ), του τέως Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Ναυτικών και Τουριστικών Πρακτορείων (ΤΕΑΥΝΤΠ), του τέως Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης Ναυτικών (ΚΕΑΝ) και του τέως Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ιδρυμάτων Εμπορικού Ναυτικού (ΤΕΑΠΙΕΝ) εκκρεμούν 1.899 αιτήσεις εκ των οποίων οι 1.675 είναι ληξιπρόθεσμες.
Στα υπόλοιπα επικουρικά ταμεία όπως τραπεζών και δημοσιογράφων εκκρεμούν 1.123 αιτήσεις, εκ των οποίων ληξιπρόθεσμες είναι 884.
Εφάπαξ σε αναμονή
Στην καταβολή του συνόλου των εφάπαξ έως το τέλος του έτους στοχεύει ο e-ΕΦΚΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου φέτος, εκκρεμούσαν 13.724 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 5.747 ήταν ληξιπρόθεσμες και το συνολικό εκτιμώμενο ποσό να ανέρχεται σε περίπου 208 εκατ. ευρώ.
Εξ’ αυτών οι 6.441 αιτήσεις (2.913 ληξιπρόθεσμες) αφορούσαν τον ιδιωτικό τομέα και τους αυτοαπασχολούμενους και οι 7.286 τον δημόσιο τομέα (2.834 ληξιπρόθεσμες). Συμφώνα με το νόμο πλέον, τα νέα εφάπαξ θα πρέπει να εκδίδονται σε διάστημα 6 μηνών από την υποβολή της σχετικής αίτησης.
Το εφάπαξ υπολογίζεται με διπλό τρόπο για όσους βγουν στη σύνταξη μέσα στο 2022. Ειδικότερα ένας υπάλληλος που το τρέχον έτος κλείνει 36 χρόνια εργασίας θα λάβει εφάπαξ για τα 28 χρόνια με βάση τον παλιό τρόπο υπολογισμού και για τα υπόλοιπα 8 χρόνια, από το 2014 και μετά θα έχει άτοκη επιστροφή εισφορών.
Το εφάπαξ βαίνει μειούμενο για τα έτη συνταξιοδότησης που συμπληρώνονται από 1ης Ιανουαρίου 2014 και μετά, καθώς με τον νόμο 4387/2016, οι εισφορές που πληρώνονται από το 2014 και εντεύθεν στα ταμεία Πρόνοιας του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα δεν έχουν ανταποδοτικότητα.
Με την αλλαγή του υπολογισμού, ένας υπάλληλος που θα συνταξιοδοτηθεί το 2022 με 36 έτη θα πάρει δύο τμήματα εφάπαξ, το πρώτο τμήμα του εφάπαξ θα είναι για τα έτη ως το 2013 και θα υπολογιστεί με το 60% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της πενταετίας 2009-2013, επί τα έτη ασφάλισης ως το 2013 και το δεύτερο τμήμα θα είναι η επιστροφή των εισφορών που πλήρωσε από το 2014 ως το 2022, χωρίς τόκο.
Όσον αφορά το δημόσιο τομέα, το σχέδιο για έκδοση εφάπαξ μαζί με τη σύνταξη και μέσω του «ηλεκτρονικού ΔΑΥΚ» (Δελτίο Απεικόνισης Υπηρεσιακής Κατάστασης) προχωρά σταδιακά, και στην πλήρη εφαρμογή του που θα ολοκληρωθεί εντός του 2022, ο υπάλληλος-εισηγητής του ΕΦΚΑ που θα παίρνει τον φάκελο συνταξιοδότησης θα μπορεί να υπολογίζει την ίδια στιγμή και το ποσό της σύνταξης, αλλά και το δικαιούμενο εφάπαξ.
Το ηλεκτρονικό ΔΑΥΚ είναι ο «καθρέφτης» των μισθών και των ετών υπηρεσίας που έχουν οι δημόσιοι υπάλληλοι, και η επί σειρά ετών χειροκίνητη ενημέρωσή του (από υπηρεσία σε υπηρεσία) αποτελούσε βασική αιτία καθυστερήσεων στην απονομή συντάξεων και εφάπαξ.
Τα τελευταία δύο χρόνια που το Δελτίο των υπηρεσιακών μεταβολών έχει μπει σε ψηφιακή τροχιά, η ενημέρωση για τα έτη ασφάλισης και τις αποδοχές γίνεται ηλεκτρονικά ώστε όταν φτάνει η ώρα της συνταξιοδότησης, οι χρόνοι να μειώνονται σημαντικά.
Αυτό γίνεται και τώρα εν μέρει, γιατί η έκδοση του εφάπαξ έρχεται σε δεύτερο χρόνο, αφού προηγηθεί η έκδοση της σύνταξης. Με αυτή τη διαδικασία οι χρόνοι απονομής των εφάπαξ είχαν πέσει κοντά στο τρίμηνο και για κάποιο διάστημα είχαν μειωθεί και κάτω από 3 μήνες.
Εκεί όπου έχουν αρχίσει να φαίνονται αποτελέσματα στην απονομή εφάπαξ πιο γρήγορα από το παρελθόν είναι στις απλές περιπτώσεις συνταξιοδότησης, όπου οι υπάλληλοι έχουν όλα τα χρόνια ασφάλισης στο Δημόσιο χωρίς διαδοχική ασφάλιση εκτός Δημοσίου.
