Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποφάσισε να επισπέυσει με επείγουσες διαδικασίες την υιοθέτηση του πράσινου ψηφιακού πιστοποιητικού για τις μετακινήσεις, το οποίο είχε την προηγούμενη εβδομάδα εγκρίνει η Κομισιόν. Ποια είναι τα βασικά στοιχεία του κανονισμού που έχει προτείνει η Επιτροπή και ποια τα επόμενα βήματα μέχρι τον Ιούνιο όπου και αναμένεται να είναι έτοιμο.
Με 468 ψήφους υπέρ, 203 κατά και 16 αποχές, οι ευρωβουλευτές στήριξαν τη χρήση της διαδικασίας κατεπείγοντος (Άρθρο 163 του Κανονισμού του ΕΚ), η οποία επιτρέπει τον ταχύτερο κοινοβουλευτικό έλεγχο των προτάσεων της Επιτροπής, με πλήρη σεβασμό των δημοκρατικών προνομίων της.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην ολομέλεια την Τετάρτη, ευρεία πλειονότητα των ευρωβουλευτών στήριξε την ταχεία θέσπιση του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού, το οποίο αποσκοπεί στη διευκόλυνση της ασφαλούς και ελεύθερης κυκλοφορίας εντός της ΕΕ κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19.
Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, θα μπορεί να περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με το κατά πόσον ένας ταξιδιώτης έχει εμβολιαστεί κατά της COVID-19, εάν έλαβε πρόσφατα αρνητικό αποτέλεσμα σε εξέταση για τη νόσο, καθώς και πληροφορίες σχετικά με το αν έχει προηγουμένως νοσήσει.
Αρκετοί ομιλητές τόνισαν την ανάγκη για ισχυρές εγγυήσεις προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και των ιατρικών δεδομένων, τονίζοντας επίσης ότι όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί δεν πρέπει να αντιμετωπίζουν διακρίσεις.
Επόμενα βήματα
Το Κοινοβούλιο θα εγκρίνει την εντολή του για τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει τροποποιήσεις για την πρόταση της Επιτροπής, κατά την επόμενη σύνοδο ολομέλειας (26-29 Απριλίου). Η επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών ως αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή μπορεί να ζητήσει την επιστροφή του φακέλου, προκειμένου να ξεκινήσουν οι συνομιλίες. Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων μεταξύ των συννομοθετών θα πρέπει να εγκριθεί τόσο από το Κοινοβούλιο όσο και από το Συμβούλιο
Το πιστοποιητικό δεν μπορεί να αποτελεί προϋπόθεση για την ελεύθερη κυκλοφορία
Μετά την ψηφοφορία, ο πρόεδρος της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών Juan Fernando LÓPEZ AGUILAR (Σοσιαλιστές, Ισπανία) δήλωσε: «Χρειαζόμαστε το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό για να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μας στη ζώνη Σένγκεν, συνεχίζοντας παράλληλα την καταπολέμηση της πανδημίας COVID-19.
Το πιστοποιητικό δεν μπορεί να αποτελεί προϋπόθεση για την ελεύθερη κυκλοφορία, δεδομένου ότι αυτή αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως δεν μπορεί και να οδηγήσει σε διακρίσεις σε βάρος των ατόμων που δεν έχουν αυτό το δικαίωμα. Τα δεδομένα των πολιτών πρέπει να είναι ασφαλή και μόνο τα απαραίτητα δεδομένα θα πρέπει να περιλαμβάνονται στο πιστοποιητικό.»
Σχετικές πληροφορίες
Υπενθυμίζεται ότι στις 17 Μαρτίου, η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση κανονισμού σχετικά με ένα ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό για τη διευκόλυνση της ελεύθερης κυκλοφορίας στην ΕΕ και συνοδευτική πρόταση σχετικά με τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στην ΕΕ.
Αυτό σημαίνει ότι το πιστοποιητικό θα μπορέσει να είναι λειτουργικό τον Ιούνιο, καθώς οι επείγουσες διαδικασίες στο Ευρωκοινοβούλιο προβλέπουν πως δεν θα χρειαστεί ειδική έκθεση και θα παρακαμφθεί η διαδικασία που ακολουθείται συνήθως στις επιτροπές ή θα γίνει προφορική συζήτηση, με αποτέλεσμα η πρόταση να εξεταστεί άμεσα από την Ολομέλεια.
Παρά τις μεμονωμένες ενστάσεις που εκφράστηκαν, η πρόταση εγκρίθηκε με ευρεία πλειοψηφία, καθώς 468 ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ και 203 κατά, ενώ 16 απείχαν από την ψηφοφορία.
Σύμφωνα με το Politico, η υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Πορτογαλίας – η οποία προεδρεύει της ΕΕ – δήλωσε ότι στόχος είναι να δοθεί διαπραγματευτική εντολή έως τα μέσα Απριλίου προκειμένου να υπάρξει πολιτική συμφωνία στο Ευρωκοινοβούλιο το Μάιο.
Δημιουργείται πύλη για τον έλεγχο των πιστοποιητικών
Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα αποδεικνύει ότι ένα άτομο έχει εμβολιαστεί κατά της νόσου COVID-19, έχει υποβληθεί σε εξέταση με αρνητικό αποτέλεσμα ή έχει αναρρώσει από την COVID-19. Θα διατίθεται δωρεάν σε
ψηφιακή ή έντυπη μορφή. Θα περιλαμβάνει κωδικό QR με σκοπό την εγγύηση της ασφάλειας και της γνησιότητάς του.
Η Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύλη, ώστε να διασφαλίσει την επαληθευσιμότητα όλων των πιστοποιητικών σε όλη την ΕΕ, και θα υποστηρίξει τα κράτη μέλη όσον αφορά την υλοποίηση των πιστοποιητικών από τεχνικής πλευράς.
Τα κράτη μέλη παραμένουν αρμόδια να αποφασίζουν από ποιους περιορισμούς για λόγους δημόσιας υγείας θα απαλλάσσουν τους ταξιδιώτες, αλλά θα πρέπει να εφαρμόζουν τις εξαιρέσεις αυτές με τον ίδιο τρόπο στους ταξιδιώτες που είναι κάτοχοι ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού.
Τα βασικά στοιχεία του κανονισμού που έχει προτείνει η Επιτροπή
Προσβάσιμα και ασφαλή πιστοποιητικά για όλους τους πολίτες της ΕΕ:
Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα καλύπτει τρία είδη πιστοποιητικών – πιστοποιητικά εμβολιασμού, πιστοποιητικά εξέτασης (δοκιμασία NAAT/RT-PCR ή ταχεία δοκιμασία αντιγόνου) και πιστοποιητικά για άτομα που έχουν αναρρώσει από την COVID-19.
Τα πιστοποιητικά θα εκδίδονται σε ψηφιακή ή σε έντυπη μορφή. Και οι δύο εκδόσεις θα περιλαμβάνουν κωδικό QR με τις απαραίτητες πληροφορίες, καθώς και ψηφιακή υπογραφή που θα διασφαλίζει τη γνησιότητα του πιστοποιητικού.
Η Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύλη και θα παρέχει στήριξη στα κράτη μέλη για την ανάπτυξη λογισμικού το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι αρχές για την επαλήθευση όλων των υπογραφών των πιστοποιητικών σε όλη την ΕΕ. Κανένα δεδομένο προσωπικού χαρακτήρα των κατόχων των πιστοποιητικών δεν θα περνά μέσω της πύλης ούτε θα διατηρείται από το κράτος μέλος που πραγματοποιεί την επαλήθευση.
Τα πιστοποιητικά θα διατίθενται δωρεάν και θα εκδίδονται στην επίσημη γλώσσα ή τις επίσημες γλώσσες του κράτους μέλους έκδοσης και στα αγγλικά.
Απαγόρευση των διακρίσεων
Όλοι οι πολίτες -εμβολιασμένοι και μη εμβολιασμένοι- θα πρέπει να μπορούν να επωφεληθούν από το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό, όταν ταξιδεύουν στην ΕΕ. Για την πρόληψη των διακρίσεων σε βάρος ατόμων που δεν έχουν εμβολιαστεί, η Επιτροπή δεν προτείνει μόνο τη δημιουργία του διαλειτουργικού πιστοποιητικού εμβολιασμού αλλά και τη δημιουργία πιστοποιητικού εξέτασης για την COVID-19, καθώς και πιστοποιητικού για τα άτομα που έχουν αναρρώσει από την COVID-19.
Ίδιο δικαίωμα για τους ταξιδιώτες με ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό – αν τα κράτη μέλη αποδέχονται αποδεικτικό εμβολιασμού ως λόγο εξαίρεσης από ορισμένους περιορισμούς για λόγους δημόσιας υγείας, όπως από την υποβολή σε εξέταση ή σε καραντίνα, θα απαιτηθεί να αποδέχονται, με τους ίδιους όρους, τα πιστοποιητικά εμβολιασμού που εκδίδονται στο πλαίσιο του συστήματος του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού.
Η υποχρέωση αυτή θα περιορίζεται στα εμβόλια που έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας στην ΕΕ, αλλά τα κράτη μέλη θα μπορούν να αποφασίσουν να αποδέχονται και άλλα εμβόλια επιπλέον αυτών.
Κοινοποίηση άλλων μέτρων – αν κάποιο κράτος μέλος εξακολουθεί να απαιτεί από τους κατόχους ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού να υποβάλλονται σε καραντίνα ή σε εξέταση, θα πρέπει να ενημερώνει την Επιτροπή και όλα τα άλλα κράτη μέλη και να εξηγεί τους λόγους για την επιβολή των μέτρων αυτών.
- Μόνο ουσιώδεις πληροφορίες και ασφαλή δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα:
Τα πιστοποιητικά αυτά θα περιέχουν ένα περιορισμένο σύνολο πληροφοριών, όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία έκδοσης, πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο / την εξέταση / την ανάρρωση και τον μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό του πιστοποιητικού. Ο έλεγχος των δεδομένων αυτών θα είναι δυνατός μόνο για την επιβεβαίωση και την επαλήθευση της γνησιότητας και της εγκυρότητας των πιστοποιητικών.
Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ και θα είναι ανοιχτό για την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα πρέπει να εκδίδεται για τους πολίτες της ΕΕ και τα μέλη των οικογενειών τους, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά τους.
Θα πρέπει, επίσης, να εκδίδεται για υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν στην ΕΕ και για επισκέπτες που έχουν δικαίωμα να ταξιδέψουν σε άλλα κράτη μέλη.
Το σύστημα του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού αποτελεί προσωρινό μέτρο. Θα ανασταλεί μόλις ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοινώσει το τέλος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία σε διεθνές επίπεδο που προκάλεσε η COVID-19.
