Κοντά στις 200.000 αναμένεται να φτάσουν οι αιτήσεις συνταξιοδότησης έως το τέλος του 2023, ανακόπτοντας το υψηλό κύμα αιτήσεων που υποβάλλονταν κάθε χρόνο λίγο πριν την εκπνοή του έτους και τα τελευταία χρόνια ξεπερνούσαν τις 220.000.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΦΚΑ μέχρι το Σεπτέμβριο είχαν υποβληθεί 141.096 αιτήσεις, ενώ υπολογίζεται ότι το τελευταίο τρίμηνο του έτους κάθε μήνα θα υποβάλλονται κατά μέσο όρο 15.000 αιτήσεις το μήνα, κυρίως από τον δημόσιο τομέα όπως δάσκαλοι και καθηγητές, αλλά από τον ιδιωτικό τομέα εργαζόμενοι που πληρούν ειδικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
Αναλυτικότερα, έως το Σεπτέμβριο είχαν υποβληθεί 62.907 αιτήσεις από ασφαλισμένους του πρώην ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, 30.039 αιτήσεις από αγρότες, 24.071 αιτήσεις από ελεύθερους επαγγελματίες, 13.931 από υπαλλήλους του γενικού λογιστηρίου του κράτους, 3.855 από αυτοαπασχολούμενους, 3.753 από διάφορα ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, 2.304 από το ΝΑΤ και 236 από δημοσιογράφους και εργαζόμενους στα ΜΜΕ. Κατά μέσο όρο κάθε μήνα υποβάλλονταν περίπου 15.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης, με τον υψηλότερο αριθμό να υποβάλλεται το Μάρτιο 19.300 και το χαμηλότερο τον Αύγουστο 12.000 αιτήσεις.
Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, με τις προβλέψεις για πληθωρισμό στο τέλος του 2023, της τάξης περίπου του 4% και με προβλεπόμενη αύξηση συντάξεων 3%, δεν φαίνεται ότι κάποιος ασφαλισμένος που έχει δυνατότητα συνταξιοδότησης, θα έχει οικονομική ωφέλεια συνταξιοδοτούμενος εντός του 2023 σε σχέση με το 2024, πολλώ δε μάλλον αφού το 2024, με την προσθήκη του χρόνου ασφάλισης, θα έχει μεγαλύτερο συντελεστή αναπλήρωσης απ’ ό,τι το 2023.
Προϋποθέσεις συνταξιοδότησης
Σημεία κλειδιά για την συνταξιοδότηση πριν τα 62 (με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη) είναι η θεμελίωση 25ετίας, η ύπαρξη ανήλικου τέκνου την περίοδο 2010-2015 καθώς και η εξαγορά πλασματικών ετών. Για να εφαρμοστούν αυτές οι ευνοϊκές-μεταβατικές διατάξεις πρέπει να ισχύει μια εκ των ακολούθων δύο προϋποθέσεων:
α) να είναι «παλαιοί» ασφαλισμένοι (προ του 1993),
β) να έχουν θεμελιώσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις ως προς τα έτη ασφάλισης την τριετία 2010-12.
Τα ενδιαφέρον με τις ισχύουσες ρυθμίσεις είναι ότι μπορούν οι ασφαλισμένοι να επιτύχουν αυτές τις προϋποθέσεις:
1. Είτε με την αναγνώριση πλασματικών αιτών, ακόμη και μέσα στο 2023, και να πάνε τα εν λόγω έτη να «κουμπώσουν» πίσω στο χρόνο έτσι ώστε να συμπληρωθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις ως προς τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο κατοχυρώνεται ένα πιο ευνοϊκό καθεστώς αναφορικά με την ηλικία συνταξιοδότησης.
2. Είτε, στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, ο απασχολούμενος να ζητήσει να εξεταστεί η αίτησή τους με τις παλαιές διατάξεις των μισθωτών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, καίτοι τελευταίος ασφαλιστικός φορέας είναι ο ΟΓΑ, ο ΟΑΕΕ κ.α. Πρώην ταμεία που δεν προέβλεπαν ευνοϊκές διατάξεις για μειωμένη σύνταξη, σύνταξη με ανήλικο, με 35ετία ή προ του 60ού έτους της ηλικίας.
Οι 8 «τυχερές» κατηγορίες
Οι «τυχερές» κατηγορίες ασφαλισμένων οι οποίες έχουν το δικαίωμα για σύνταξη πριν τα 62 για εφέτος είναι οι παρακάτω:
1. Για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ που είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα έως το 2012 με συμπληρωμένες, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, τις 10.500 ημέρες ασφάλισης και επεδίωκαν να αποχωρήσουν με 35ετία στο αντίστοιχο όριο ηλικίας, η δυνατότητα εξόδου δίνεται αν έχει συμπληρωθεί κι εδώ το αντίστοιχο όριο που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 έτη και 6 μήνες.
2. Γονείς σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ, Ταμεία τραπεζών και ΙΚΑ:
Ειδικά όρια ηλικίας ισχύουν και το 2023 για γονείς, άνδρες και γυναίκες, με δικαίωμα «εξόδου» ακόμη και στα 50 και έως τα 58, εφόσον βέβαια είχαν στο παρελθόν κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Κομβικό ρόλο σε αυτή την περίπτωση βέβαια παίζει το πότε ενηλικιώθηκε το παιδί.
Α) Συνταξιοδότηση με 25ετία και ανήλικο τέκνο. Οι γονείς ανηλίκων (άνδρες και γυναίκες) και οι τρίτεκνοι και άνω ασφαλισμένοι του Δημοσίου και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ασφαλισμένοι στα Ταμεία των ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν κατοχυρωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης και επιθυμούσαν να συνταξιοδοτηθούν ανάλογα με το έτος θεμελίωσης στα 50 ή τα 52 ή τα 55 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1η/1/2023.
Σε αυτές τις κατηγορίες ανήκουν:
Μητέρες δημόσιοι υπάλληλοι και υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2010 την απαραίτητη 25ετία και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου.
Γονείς (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαραίτητη 25ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου.
Γονείς (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2012 την απαραίτητη 25ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου.
Τρίτεκνοι και άνω (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι (ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών από τα τέκνα) και τρίτεκνες μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαραίτητη 20ετία.
Τρίτεκνοι και άνω (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και τρίτεκνες μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαραίτητη 20ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών.
Τρίτεκνοι και άνω (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και τρίτεκνες μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2012 την απαραίτητη 20ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών.
Β) Γονείς με 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο. Οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανήλικων τέκνων του ΙΚΑ των Ταμείων των ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν κατοχυρωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης έχοντας συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης και ταυτόχρονα ανηλικότητα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1/1/2023 ανάλογα με το όριο ηλικίας, όπως αυτό ρυθμίστηκε με βάση τον ν. 4336/2015.
Σε αυτές τις κατηγορίες ανήκουν:
-Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2010 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 50ό έτος τους για μειωμένη σύνταξη και τα 55 για πλήρη.
-Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2011 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 52ο έτος τους για μειωμένη σύνταξη και τα 57 για πλήρη.
-Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2012 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 55ο έτος τους για μειωμένη σύνταξη και τα 60 για πλήρη.
3. Βαρέα και ανθυγιεινά: Νωρίτερα μπορεί να βγουν στη σύνταξη οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ που κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με 7.500 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων και με συμπληρωμένες, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, τις 10.500 ημέρες ασφάλισης.
4. Δημόσιο με 35ετία: Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει έως την 31η Δεκεμβρίου του 2021 τόσο τα 35 έτη ασφάλισης, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, όσο και τα 58 έτη.
Έτσι θα μπορούν να αποχωρήσουν με όριο ηλικίας που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 έτη και 6 μήνες.
5. Δημόσιο με 37ετία: Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου, εφόσον είχαν συμπληρώσει 25ετία έως την 31η Δεκεμβρίου του 2010, είχαν τη δυνατότητα συνταξιοδότησης με 37ετία χωρίς όριο ηλικίας, πλην όμως θα πρέπει η 37ετία να έχει συμπληρωθεί ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών έως την 31η Δεκεμβρίου του 2021. Ετσι ο εν λόγω ασφαλισμένος μπορεί το 2023 να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 61 ετών και 2 μηνών.
6. Δημόσιο με 25ετία: Υπάλληλος, γεννηθείς τον Μάρτιο του 1966, έχει 25 έτη ασφάλισης έως την 31η Δεκεμβρίου του 2011. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη από τη συμπλήρωση του 56ου έτους της ηλικίας του (Μάρτιος του 2022) κι οποτεδήποτε το επιθυμεί.
7. ΕΤΑΑ: Για τους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ) και στο ΕΤΑΑ (Ταμείο Νομικών, ΤΣΑΥ, ΤΣΜΕΔΕ) που είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα έως το 2012 με συμπληρωμένα ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών τα 35 έτη ασφάλισης, το ισχύον όριο που πρέπει να έχει συμπληρωθεί φθάνει μέχρι τα 61 και 9 μήνες.
8. ΟΑΕΕ: Για τους ασφαλισμένους επαγγελματίες με ασφάλιση στον ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ) που είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα ως το 2012 με συμπληρωμένα ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών τα 35 έτη ασφάλισης και που επεδίωκαν να αποχωρήσουν στο αντίστοιχο όριο ηλικίας η δυνατότητα εξόδου δίνεται αν έχει συμπληρωθεί κι εδώ το αντίστοιχο όριο που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 και 9 μήνες.
