Διπλή κεραµίδα για συνταξιούχους µε αγροτικά εισοδήµατα
Διπλή «κεραμίδα» για πολλούς ενεργούς «ετεροεπαγγελματίες» συνταξιούχους, δηλαδή συνταξιούχους που δεν προέρχονται από τον ΟΓΑ, αλλά συνεχίζουν να απασχολούνται στον αγροτικό τομέα, αποκομίζοντας από αυτόν ένα σεβαστό έσοδο, επεφύλασσε η έλευση του Μαρτίου, καθώς, πέρα από την περικοπή της σύνταξης, κινδυνεύουν αίφνης να επιβαρυνθούν και με υπέρογκα πρόστιμα.
Ο λόγος για τους συνταξιούχους των υπόλοιπων, πλην ΟΓΑ, Ταμείων, που είχαν αναλάβει αγροτική δραστηριότητα πριν από τις 13/6/2016 και αποκτούν εξ αυτής ετήσιο εισόδημα άνω των 10.000 ευρώ. Η συγκεκριμένη κατηγορία «παλαιών» συνταξιούχων, βάσει των νόμων Κατρούγκαλου (4387/2016) και Βρούτση (4670/2020), αλλά και των τροποποιητικών διατάξεων που μεσολάβησαν, μέχρι πρόσφατα εξαιρούνταν από το πέναλτι απομείωσης της σύνταξης, κύριας και επικουρικής κατά 30%.
Το ιστορικό
Ειδικότερα, ο νόμος 4387/2016 προέβλεπε την περικοπή των συντάξιμων αποδοχών των ενεργών συνταξιούχων σε ποσοστό 60%, το οποίο τον Μάρτιο του 2020 αναπροσαρμόστηκε σε 30%. Ωστόσο, για τους συνταξιούχους που είχαν αναλάβει δραστηριότητα πριν από την εφαρμογή του ν. 4367/2016, δηλαδή πριν από τις 13/6/2016 δόθηκε «περίοδος χάριτος» μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2021, ώστε να υποστούν τις μειώσεις από 1/3/2021. Το διάστημα αυτό παρατάθηκε, εν συνεχεία, για ακόμα έναν χρόνο, ωστόσο, εξέπνευσε οριστικά στις 28 Φεβρουαρίου 2022.
Εν ολίγοις, και βάσει των υφιστάμενων διατάξεων, από 1/3/2022 οι συγκεκριμένοι «παλαιοί» συνταξιούχοι είναι εκτεθειμένοι στην περικοπή της σύνταξής τους κατά 30% η οποία, πάντως, δεν εφαρμόζεται αναδρομικά.
Σε ό,τι αφορά τον αγροτικό τομέα, οι άμεσα θιγόμενοι είναι οι «ετεροεπαγγελματίες» συνταξιούχοι με αγροτικό εισόδημα άνω των 10.000 ευρώ και όχι όσοι λαμβάνουν κάτω από το όριο αυτό, ούτε βέβαια οι συνταξιούχοι του πρώην ΟΓΑ, οι οποίοι έχουν εξαιρεθεί από τις περικοπές.
Πιο αναλυτικά, όπως εξηγούν στην «ΥΧ» οι λογίστριες-φοροτεχνικοί Κατερίνα Κουσουνή-Ρόμπολα και Φωτεινή Μακρή, από τη μείωση της σύνταξης εξαιρούνται:
✱ Οι συνταξιούχοι που προέρχονται από τον πρώην ΟΓΑ, εφόσον ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση αυτού.
✱ Οι συνταξιούχοι άλλων φορέων και του Δημοσίου, εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγρότες, μελισσοκόμοι, κτηνοτρόφοι, πτηνοτρόφοι και αλιείς δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ.
✱ Οι συνταξιούχοι που αναλαμβάνουν εργασία σε χώρες στις οποίες ισχύουν οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί 883/2004 και 987/2009 ή σε χώρες με τις οποίες η Ελλάδα έχει συνάψει διακρατική σύμβαση κοινωνικής ασφάλισης.
✱ Οι ψυχικά ασθενείς για τους οποίους η απασχόληση ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης.
✱ Όσοι λαμβάνουν το εξωιδρυματικό επίδομα ή το επίδομα του άρθρου 54 του Π.Δ.169/2007, καθώς και τα τέκνα ασφαλισμένων και συνταξιούχων που είναι ανάπηρα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
✱ Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει έως το 24ο έτος της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
✱ Τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016 (Α΄ 85).
Η πρώτη δήλωση δεν αρκεί
H περικοπή της σύνταξης κατά 30%, όμως, δεν είναι το… τέλος της ιστορίας. Άλλωστε, βάσει των νόμων και των τροποποιήσεων που προαναφέραμε ήταν μια λίγο πολύ αναμενόμενη εξέλιξη. Η δεύτερη ψυχρολουσία αφορά την υποχρέωση, σύμφωνα με υπουργική απόφαση που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2021, όσων κατηγοριών συνταξιούχων δεν εξαιρούνται από την περικοπή να δηλώσουν την απασχόληση ή αυταπασχόλησή τους στο Τμήμα Συντάξεων του e-ΕΦΚΑ μέχρι την ενεργοποίηση μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής που προβλέπεται να δημιουργηθεί.
Μάλιστα, όπως τονίζουν οι Κ. Κουσουνή-Ρόμπολα και Φ. Μακρή, η υποχρέωση αυτή, για την οποία οι περισσότεροι θιγόμενοι δεν είχαν ενημερωθεί, ισχύει ανεξάρτητα από την αρχική τους δήλωση (όταν ξεκίνησαν την απασχόληση). «Με λίγα λόγια, ακόμα και να έχουν προβεί σ’ αυτή την κίνηση, θα πρέπει να ορίσουν εκ νέου ηλεκτρονικό ραντεβού μέσω του e-ΕΦΚΑ και να δηλώσουν στο οικείο υποκατάστημα του ΕΦΚΑ την απασχόλησή τους. Σε αντίθετη περίπτωση, θα βρεθούν αντιμέτωποι με ποινές και πρόστιμα».
Το πρόστιμο για όσους δεν σπεύσουν να τακτοποιήσουν αυτή την υποχρέωση ανέρχεται σε 12 μηνιαίες κύριες και επικουρικές συντάξεις και η αποπληρωμή του γίνεται με παρακράτηση του ¼ της μηνιαίας σύνταξης. Για τη δε επικουρική, γίνεται συμψηφισμός με δικαιούμενες επικουρικές συντάξεις. Τέλος, για όσους έχουν αποβιώσει, τα πρόστιμα «μεταφέρονται» και επιβάλλονται στους κληρονόμους τους.
Σε κάθε περίπτωση, οι ενεργοί συνταξιούχοι αγρότες, δηλαδή αυτοί που προέρχονται από τον ΟΓΑ και συνεχίζουν να απασχολούνται στον αγροτικό τομέα, θα πρέπει κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης να έχουν επιλέξει το πεδίο «Συνέχιση της Αγροτικής Εκμετάλλευσης», προκειμένου να διασφαλίσουν ότι θα εξαιρεθούν από οποιαδήποτε περικοπή της σύνταξής τους.
